وقتي مايكروسافت در نوامبر سال 2009 براي نخستين‌بار اينترنت اكسپلورر 9 را در PDC معرفي كرد، چيز زيادي را به نمايش نگذاشت. چند مقايسه عملكردي، كمي صحبت درباره فناوري‌هايي كه مرورگر از آن‌ها استفاده خواهد كرد و اندكي اطلاعات درباره مسير توسعه‌اي كه پشت‌سر خواهد گذاشت. با اين‌حال، اين معرفي يك رويداد قابل توجه به شمار مي‌آمد. پس از سال‌ها تلاش، يعني اضافه شدن پشتيباني از زبانه‌ها در اينترنت اكسپلورر 7 به‌عنوان يك راه‌حل موقتي و سپس عرضه اينترنت اكسپلورر 8    به‌عنوان يك محصول مستحكم كه قابليت‌هاي اندكي را در زمينه پشتيباني از نوآوري‌هاي جديد وب ارائه مي‌كرد، مايكروسافت توانست جايگاه مرورگر خود را نه تنها در سطح ساير رقبا قرار دهد، بلكه در بهترين كلاس از سايرين پيشي‌گرفت. حالا با عرضه اينترنت اكسپلورر 9، مايكروسافت به تلاش خود براي استقرار IE9 به‌عنوان مدرن‌ترين مرورگر موجود ادامه مي‌دهد.


 مايكروسافت تصميم گرفته بود چهار كار را با IE9 انجام دهد. اين مرورگر بايد سريع، منطبق با استانداردها و قابل اعتماد طراحي مي‌شد و در عين حال روي سايت‌ها و محتواي وب متمركز بود، نه خود مرورگر. ما فرآيند توسعه اين مرورگر را از زمان انتشار نخستين پيش‌نمايش عمومي آن در ماه مارس سال 2010 تاكنون دنبال كرده‌ايم. به هر حال، اين نقاط اصلي هنوز ارزش بررسي را دارند.

تمركز روي سايت‌ها


اينترنت اكسپلورر 7 و سپس كروم، طليعه‌دار اينترفيس‌هاي خلاصه شده براي مرورگرها بودند. اينترنت اكسپلورر 7 به‌طور پيش‌فرض نوار منو را حذف كرد (هر چند كه اين وضعيت پيش‌فرض بعدها تغيير كرد) و كروم نيز طراحي خود را يك گام جلوتر برده و زبانه‌هاي مرورگر را در قسمت بالاي پنجره قرار داد، سپس مفهوم نوار ابزار را تقريباً به كلي حذف كرد. اين نسخه جديد  بر‌اساس كارهاي انجام شده در نسخه‌هاي قبلي اينترنت اكسپلورر ساخته شده است. رابط كاربري اين مرورگر بسيار خلاصه، تميز و ساده است. هدف اصلي اين است كه تمركز روي خود سايت قرار داشته باشد، نه قاب مرورگر. بنابراين، زبانه‌ها به بخش كناري نوار آدرس جابه‌جا شده‌اند (هر چند كه در صورت تمايل مي‌توانيد آن را به زير نوار آدرس انتقال دهيد). نوارهاي وضعيت و منو نيز به‌طور پيش‌فرض حذف شده‌اند، نوارهاي ابزار نيز به‌طور پيش‌فرض حذف شده‌اند و آيكون‌هاي روي كليدها از طرح‌هاي جديدي استفاده مي‌كنند(شكل1).

شكل 1- سادگي رابط كاربري جديد


ويژگي جديد سايت‌هاي پين شده (Pinned Sites) به سايت‌ها امكان مي‌دهد تا روي نوار وظايف ويندوز قرار گرفته و برنامه‌نويسان‌ سايت‌ها مي‌توانند فهرست‌هاي پرش سفارشي را براي اين آيكون‌هاي نوار وظايف آماده كنند تا اين مفهوم را بيش از پيش توسعه دهند(شكل2). مداخله هشدارها و اطلاعات داخل مرورگر در فرآيند كاري شما نيز به‌طور چشم‌گيري كاهش يافته است. اين تغيير باز هم با هدف جلوگيري از مزاحمت آن‌ها براي تجربه مرور سايت‌ها اعمال شده است(شكل3).

شكل 2- يك سايت كه به نوار وظايف پين شده است.


شكل 3- كاهش مزاحمت‌هاي مرورگر


به‌طور كلي، رابط كاربري ظاهر خوبي دارد و دقيقاً وظيفه‌اي را كه براي آن در نظر‌گرفته شده انجام مي‌دهد: از سر راه تجربه مرور وب شما كنار مي‌رود. اگر چه به نظر مي‌رسد كه اين روش براي بسياري از كاربران مناسب است، اما هنوز براي آن دسته از افرادي كه انتظارات فوق‌العاده‌اي از مرورگر خود دارند، ناقص خواهد بود. در واقع، اين رابط كاربري فاقد هرگونه معادلي براي «زبانه‌هاي پين‌شده» است كه در فايرفاكس و كروم وجود دارند. اين زبانه‌ها فضاي كمتري را نسبت به زبانه‌هاي معمولي اشغال مي‌كنند كه باعث مي‌شود سايت‌هاي مربوطه به راحتي به طوردائم باز باشند. تسهيلات جديد مديريت زبانه در فايرفاكس 4 نيز هيچ معادلي در اينترنت اكسپلورر ندارد. البته، نبايد فراموش كنيم كه سرانجام يك مدير دانلود به اينترنت اكسپلورر اضافه شده است(شكل4).

شكل 4- باورمان نمي‌شود كه بايد اين همه وقت براي چنين قابليتي انتظار مي‌كشيديم.



عملكرد بالا


عملكرد مرورگر، يك موضوع پيچيده و چندوجهي است. عناوين مختلفي بر‌اساس عملكرد جاوااسكريپت ايجاد مي‌شوند، اما يك مرورگر با حوزه‌هايي بسيار فراتر از اسكريپتينگ خود‌درگير است كه در ميان آن‌ها مي‌توان به خواندن و درك HTML، ترسيم گرافيك‌ها روي صفحه نمايش، چيدمان متن و... اشاره‌كرد. كارهاي زيادي روي تمام اين حوزه‌ها صورت گرفته است تا IE9 به يك مرورگر واقعاً سريع تبديل شود. از موارد اصلي در ميان اين بهبودها مي‌توان به يك موتور جاوااسكريپت جديد با نام Chakra و استفاده از GPU براي اداره وظايف ترسيمي اشاره كرد. در هر دو مورد، اين قابليت‌ها براي بهره‌برداري از يك كامپيوتر مدرن طراحي شده‌اند. Chakra  يك موتور چندرشته‌اي (Multithreaded) است كه امكان كامپايل و بهينه‌سازي جاوااسكريپت در يك رشته ثانويه را فراهم مي‌كند، در حالي‌كه به رشته اصلي اجازه مي‌دهد اجراي اسكريپت را به طور مستقيم در همان زمان آغاز كند. شتاب‌دهي GPU از رندر Direct3D با شتاب‌دهي سخت‌افزاري (از طريق لايه Direct2D مايكروسافت) براي اداره تمام وظايف ترسيمي مرورگر استفاده مي‌كند.


هر دو شركت موزيلا و گوگل در حال توسعه شتاب‌دهنده‌هاي سخت‌افزاري مشابهي براي فايرفاكس و كروم هستند. كريس بليزارد، مدير پلتفرم وب موزيلا حتي ادعا كرده بود فايرفاكس نخستين مرورگري است كه شتاب‌دهي GPU را عرضه مي‌كند. با اين‌حال به نظر مي‌رسد، او شرط را باخته، زيرا اينترنت اكسپلورر 9 نخستين مرورگر پايداري است كه با شتاب‌دهي گسترده سخت‌افزاري به بازار راه پيدا كرد. فايرفاكس‌4 نيز پشتيباني از شتاب‌دهي GPU را اضافه كرده و اين قابليت به كروم‌11 (كه فعلاً در مرحله بتا است) نيز اضافه خواهد شد. اما همه چيز بيانگر اين واقعيت است كه مايكروسافت توانسته نخستين توسعه‌دهنده‌اي باشد كه مرورگر خود را با شتاب‌دهي گسترده در دسترس كاربران قرار مي‌دهد. اين شركت، سطح انتظار از يك مرورگر را به‌طور چشم‌گيري افزايش داده و چندان تعجب‌آور نيست كه ببينيم گوگل و موزيلا نيز مسير مشابهي را دنبال مي‌كنند(شكل5).

شكل 5- امتياز IE8 آن‌قدر بد است كه از نمودار بيرون مانده، چيزي در حدود 3500 ميلي‌ثانيه


صرف‌نظر از آزمايش‌هاي مقايسه‌اي، اينترنت اكسپلورر 9 بسيار سريع به نظر‌مي‌رسد. در نهايت، چيزي كه بيشترين اهميت را دارد اين است كه حتي برنامه‌هاي وب با اسكريپتينگ سنگين نيز به سرعت رندر مي‌شوند، انيميشن‌ها روان هستند و عملكرد كلي مرورگر بسيار خوب است. شتاب‌دهي سخت‌افزاري در عين حال باعث مي‌شود كه ظاهر صفحات وب نيز بهتر باشد. براي ترسيم متن روي صفحه، مايكروسافت از زيرسيستم جديد DirectWrite خود استفاده مي‌كند. DirectWrite تلاش مي‌كند تا فونت‌ها را با دقت و وفاداري بيشتري نسبت به سيستم مورد استفاده در نسخه‌هاي قبلي مرورگر بازسازي كند.


اين زيرسيستم، تلاش مي‌كند تا چيزي نزديك‌تر به منظور طراح فونت را ايجاد كند نه يك طرح كلي سرهم‌بندي شده. در شبكه پيكسلي روي صفحه نمايشگر Mac OS  X (و سافاري روي ويندوز) نيز از همين روش استفاده مي‌كنند، هر چند كه به نظر مي‌رسد، اپل در اين زمينه از مايكروسافت جلوتر باشد. اين وضعيت، نظريه‌هاي مختلفي را در طول فرآيند بتا به همراه داشت، زيرا عده‌اي معتقد بودند، مرورگر باعث مي‌شود متون خاصي بسيار تار به نظر برسند، به‌خصوص براي متن‌هايي كه به‌صورت سياه روي زمينه سفيد نمايش داده نمي‌شوند. با اين‌حال، با كارت ويديويي و نمايشگر مورد استفاده ما مي‌توانيم بگوييم كه همه چيز فوق‌العاده به‌نظر مي‌رسد.



پشتيباني از استانداردها


تفكر مايكروسافت در تمام طول فرآيند توسعه IE 9 «حفظ همان نشانه‌گذاري» بوده است. هر كسي كه تاكنون يك صفحه وب را نوشته باشد، تأييد خواهد كرد كه روش برنامه‌نويسي وب اين است كه يك‌بار صفحه مورد نظر را نوشته، آن را در مجموعه‌اي از مرورگرها آزمايش كرده، سپس كد خود را به‌طور بي‌پاياني دستكاري كنيد تا حتي‌الامكان روي تمام مرورگرهايي كه براي شما مهم هستند يكسان (يا حداقل شبيه) به نظر برسد. انطباق با استانداردها، بهترين سلاحي است كه برنامه‌نويسان وب در برابر چنين دوباره‌كاري‌هايي در اختيار دارند. در اين زمينه، مايكروسافت تمام تلاش خود را براي تبديل كردن IE 9 به يك مرورگر منطبق با استانداردها انجام داده است. يعني نه تنها رفتار مرورگر با مشخصات مربوطه انطباق دارد، بلكه كار زيادي انجام شده تا تضمين شود كه خود مشخصات كاملاً واضح و عاري از باگ هستند و آزمايش‌هاي مناسبي را پشت سر گذاشته‌اند.


بنابراين، اينترنت اكسپلورر 9 شامل پشتيباني گسترده از مجموعه استانداردهاي جديدي است كه تحت عنوان HTML5 قرار گرفته‌اند. صدا و ويديوي بدون پلاگين، گرافيك‌هاي بيت‌مپي با استفاده از Canvas، گرافيك‌هاي برداري با استفاده از SVG، فونت‌هاي جاسازي شده با استفاده از WOFF و... از جمله اين استانداردها هستند. اين كار باعث شده كه مرورگر به يك پلتفرم بسيار جذاب‌تر براي برنامه‌نويسان تبديل شود كه به بالاترين سطح پيشرفت‌ها نزديك‌تر است.


از بسياري جنبه‌ها، صدها آزمايشي كه مايكروسافت براي كنسرسيوم وب جهان گستر (W3C، گروهي كه استانداردهاي وب را ايجاد مي‌كند) ارسال كرده، درست به اندازه پشتيباني مرورگر اهميت دارند. اين آزمايش‌ها، امكان مقايسه آسان ويژگي‌هاي جداگانه در مرورگرهاي مختلف را فراهم مي‌سازد تا پياده‌سازي مشخصات در تمام آن‌ها و مهم‌تر از آن‌، پياده‌سازي با يك رفتار مشابه و قابل پيش‌بيني ارزيابي شود. در بلند مدت، اين مجموعه آزمايش‌ها به فروشندگان مرورگرها امكان مي‌دهند تا تفاوت موجود در مرورگرهاي خود را به حداقل رسانده و به برنامه‌نويسان اجازه دهند كه زمان بيشتري را براي ايجاد ‌سايت‌هاي موجود و زمان كمتري را براي اصلاح ظاهر صفحات خود صرف كنند.

شكل 6- به‌طور ناخوشايندي، يك نشانه‌گذاري واحد هميشه نتيجه يكساني را به همراه نخواهد داشت.


برخلاف ساير توسعه‌دهندگان مرورگرها، روش مايكروسافت براي پشتيباني از استانداردها تاحدودي محافظه‌كارانه بوده است. اين شركت هرگز نمي‌خواهد يك ويژگي پياده‌سازي شده را به‌خاطر تغيير در مشخصات حذف كرده يا به‌طور اساسي ويرايش كند. در نتيجه، مايكروسافت تصميم گرفته تنها مشخصاتي را پياده‌سازي كند كه تغييرات مداوم در آن‌ها بعيد به نظر مي‌رسد. به همين دليل، اينترنت اكسپلورر 9 در سايت‌هايي مانند HTML5 Test.com وضعيت خوبي را به‌دست نمي‌آورد، اما مايكروسافت اين وضعيت را در مقايسه با اين‌كه برنامه‌نويسان را وادار كند برنامه‌هاي واقعي خود را تنها به خاطر تغيير يك مشخصات ويرايش كنند، ترجيح مي‌دهد.


مرور قابل اعتماد


جلوگيري از رديابي عملكرد كاربران روي وب توسط تبليغ‌كنندگان و مؤسسه‌هاي تحليلي، اين روزها به يك موضوع داغ تبديل شده است. مايكروسافت در اين حوزه دو رويكرد اصلي دارد. فهرست محافظت در برابر رديابي (TPL) به كاربران امكان مي‌دهد تا از فهرست‌هاي منتشر‌‌شده توسط سازمان‌هاي حامي حريم خصوصي براي مسدود كردن اين‌گونه مكانيزم‌هاي رديابي استفاده كنند. اين شركت در عين حال، يك مكانيزم جديد را نيز در نظر گرفته است: اگر هر نوع TPL مورد استفاده قرار‌گيرد، مرورگر در عين حال سر صفحه يا  هِدِر Do Not Track را نيز ارسال خواهد كرد كه توسط فايرفاكس 4 نيز فرستاده مي‌شود.


اين تركيب، يك روش مضاعف را براي محافظت از حريم خصوصي كاربران فراهم مي‌كند. TPLها محافظت فعال را تأمين مي‌كنند. اين فهرست‌ها كاملاً از دانلود ابزارهاي مختلف رديابي (اساساً تصاوير تك پيكسلي و جاوااسكريپت) توسط مرورگر جلوگيري مي‌كنند. چيزي كه دانلود نشده باشد، قابل رديابي نيز نخواهد بود. هِدِر Do Not Track يك روش غيرفعال به‌شمار مي‌آيد. اين روش بر اعتماد تكيه دارد. در واقع سرور وبي كه مرورگر در حال بازديد از آن است بايد متوجه شود كه هدر وجود دارد، سپس آن را رعايت كند. در حال حاضر، اين روش اساساً هيچ ارزشي در دنياي واقعي ندارد. با اين‌حال، ممكن است هدر مذكور بتواند توجه و حمايت FTC يا مؤسسات قانون‌گذار را به‌دست آورد كه در آن صورت معناي بيشتري پيدا خواهد كرد.


روش ارسال هدر هنگام استفاده از يك TPL چندان ايده‌آل به نظر نمي‌رسد، زيرا ممكن است TPLهاي مختلف انواع مختلفي از روش‌هاي رديابي را مسدود كنند (به عنوان مثال، ممكن است يك فهرست تبليغ‌كنندگان را مسدود كند، در حالي كه وظيفه ديگري مسدود كردن تحليل‌گران آماري باشد)، اما هِدِر Do Not Track براي همه فرستاده مي‌شود، بدون در نظر گرفتن هدف هر يك از TPLهاي نصب‌شده. در حال حاضر اين موضوع مشكل‌ساز نخواهد بود، زيرا هِدِر فعلاً هيچ مفهوم واقعي ندارد، اما در آينده مي‌تواند دردسرساز باشد. از سوي ديگر، مسدود كردن ActiveX مي‌تواند براي آن دسته از كاربراني كه به Flash علاقه‌اي ندارند، اما بايد آن را براي سازگاري حفظ كنند، خوشايند باشد. اين روش كاملاً ساده، اما مؤثر است.


بعضي از اين ويژگي‌هاي جديد تنها حالا كه مرورگر منتشر شده، وضعيت واقعي خود را پيدا كرده‌اند. به‌طور خاص، مرورگر اكنون تلاش مي‌كند تا درباره دانلودهاي ناامن هشدار دهد. هر برنامه‌اي كه دانلود مي‌شود يك اعتبار دارد. اگر افراد زيادي يك برنامه واحد را دانلود كرده‌باشند، برنامه مورد نظر به احتمال امن خواهد بود و به همين دليل اعتبار خوبي دارد. اگر شما تنها كسي باشيد كه تاكنون يك برنامه را دانلود كرده است، احتمال اين‌كه با يك دانلود آلوده مواجه باشيد بسيار بيشتر خواهد بود و به همين دليل، دانلود مورد نظر از اعتبار بدي برخوردار است. تلاش براي دانلود برنامه‌هايي با اعتبار بد، يك هشدار اضافي را ظاهر خواهد كرد. ارزش و كارآمدي واقعي اين سيستم تنها پس از استفاده گسترده از مرورگر مشخص خواهد شد.



يك فرآيند توسعه جديد


اين اهداف، يك روش جديد را براي توسعه مرورگر به‌وجود آوردند. به‌جاي توليد يكي دو نسخه بتا، سپس يك نسخه كانديد، مايكروسافت در ماه مارس سال 2010 اعلام كرد، در نظر دارد هر هشت هفته يك‌بار چيزي با عنوان Platform Previews را منتشر كند. اين پيش‌نمايش‌ها، بهبودهاي زيربنايي اعمال شده در هسته مرورگر را در بر داشته و فرصت تجربه هر دو جنبه عملكرد بالاتر و انطباق بيشتر با استانداردها را كه در هر پيش‌نمايش جديد فراهم مي‌شد، در اختيار برنامه‌نويسان وب قرار مي‌دادند، اما فاقد هرگونه اينترفيس واقعي مرورگر بودند.


سايت‌هاي مختلفي به اين روش توسعه مرورگر مايكروسافت انتقاد‌كردند. تركيب نشرهاي محدود و فقدان نسبي دسترسي در طول دوره‌هاي بتا باعث مي‌شد تا ارزيابي مسيري كه مايكروسافت دنبال مي‌كرد براي برنامه‌نويسان دشوار باشد و در نتيجه، تأمين بازخوردهاي مرتبط و به‌موقع نيز دشوار مي‌شد. حالا كه نسخه نهايي IE 9 منتشر شده، بايد بگوييم پيش‌نمايش‌ها كار خود را به‌خوبي انجام داده‌اند. مايكروسافت پيشرفت مداومي را به نمايش گذاشت و ويژگي‌هاي جديدي مانند پشتيباني از برچسب‌هاي صوتي و ويديويي HTML 5، گرافيك‌هاي Canvas و فونت‌هاي WOFF را معرفي كرد. در عين حال، هر عرضه جديد با بهبود چشم‌گيري در زمينه عملكرد مرورگر همراه بود.


چندين هزار باگ در اين مرورگر گزارش شده بودند كه همه آن‌ها ارزيابي شده و مورد توجه قرار گرفته‌اند (هر چند كه الزاماً تمام اين باگ‌ها برطرف نشده‌اند). در طول دوره‌هاي قبلي توسعه اينترنت اكسپلورر، عرضه بتا نخستين فرصت براي آزمايش عملي موتور رندر مرورگر به‌شمار مي‌آمد. در IE9 ما به لطف برنامه پيش‌نمايش از قبل مي‌دانستيم كه موتور كيفيت بالايي دارد. مايكروسافت با پيش‌نمايش‌ها نشان داده بود كه نه تنها مي‌تواند مرورگري با كيفيت بالا را توسعه دهد، بلكه مي‌تواند اين كار را با روشي انجام دهد كه به‌طور مؤثري جامعه وب را درگير خود سازد.

شكل 7- يك دانلود مشكوك


اين شركت در عين حال، راه حلي را براي آزمايش و تجربه مشخصات ناپايدارتر ارائه كرد. پياده‌سازي‌هاي پيش‌نمونه از ويژگي‌هايي كه هنوز در حال تغيير هستند مي‌توانند روي اين مرورگر نصب شده  و دسترسي مورد نياز برنامه‌نويسان را براي تأمين تجربه‌هاي مورد علاقه آن‌ها فراهم كند، بدون آن كه ريسكي از سايت‌هاي واقعي مبتني بر اين ويژگي‌ها متوجه آن‌ها باشد. اين پيش‌نمونه‌ها به‌طور منظم به‌روزرساني مي‌شوند و برنامه به‌روزرساني آن‌ها بر اساس زمان توسعه پيش‌نويس جديدي مشخصاتشان تعيين مي‌شود، نه يك فاصله ثابت هشت هفته‌اي.


و اما مشكلات


بزرگ‌ترين مشكل و ريسكي كه اينترنت اكسپلورر 9 با آن مواجه شده، سازگاري است، البته نه با سايت‌هاي وب، بلكه با سيستم‌ عامل‌ها از آن‌جا كه اين مرورگر از Direct2D  و DirectWrite استفاده مي‌كند، تنها روي ويندوز ويستا و ويندوز 7 قابل دسترس خواهد بود و به هيچ‌وجه روي ويندوز اكس‌پي اجرا نمي‌شود. با وجود آن‌كه سهم بازاري ويندوز اكس‌پي در حال كاهش است و جاي خود را به ويندوز 7 مي‌دهد، اما هنوز متداول‌ترين نسخه ويندوز به‌شمار مي‌آيد. اين يك تصميم‌گيري بد نبوده است. بهبود عملكرد ايجاد شده به‌دليل استفاده از DirectWrite و Direct2D، امكان توسعه يك كلاس جديد از برنامه‌هاي وب را فراهم مي‌كند. اين برنامه‌ها به‌طور چشم‌گيري دامنه كارهايي را كه انجام آن‌ها روي يك سايت وب ممكن و عملي است، گسترش مي‌دهند. ويژگي‌هاي امنيت پلتفرم كه در اينترنت اكسپلورر 9 به‌كار گرفته مي‌شوند، تقاضا را براي سوييچ به سيستم‌ عامل‌هاي مدرن‌تر افزايش مي‌دهند. بعضي از مواردي كه باعث مي‌شوند IE 9 يك مرورگر بهتر باشد، قابليت‌هايي هستند كه اساساً روي ويندوز اكس‌پي وجود ندارند.


با اين‌حال، كاملاً مشخص است كه همين موضوع باعث مي‌شود انطباق با مرورگر جديد تحت تأثير قرار گيرد. فايرفاكس‌4 نيز Direct2D (و به‌طور اختياري DirectWrite) را روي پلتفرم‌هايي كه از آن پشتيباني مي‌كنند در بر‌مي‌گيرد، اما هنوز روي ويندوز اكس‌پي اجرا مي‌شود. در واقع، اين مرورگر روي ويندوز اكس‌پي به وضعيت رندر نرم‌افزاري برمي‌گردد. به‌يقين،‌ اين وضعيت باعث مي‌شود، مرورگر روي چنين سيستم عاملي كندتر باشد، اما هنوز كار مي‌كند. به هر حال، ويندوز اكس‌پي به افول خود نزديك‌تر مي‌شود و كاملاً قابل درك است كه مايكروسافت تصميم بگيرد سيستمي با يك دهه قدمت را هدف خود قرار ندهد. اما از سوي ديگر همين تصميم مي‌تواند به معناي آن باشد كه ممكن است مايكروسافت در جذب كاربران با مشكل مواجه شود.


از سوي ديگر، كمي نااميد كننده به نظر مي‌رسد كه نسخه 64 بيتي كمتر از نسخه 32 بيتي مورد توجه قرار گرفته است. شما نمي‌توانيد اين نسخه را به مرورگر پيش‌فرض خود تبديل كنيد و در عين حال فاقد موتور اسكريپتينگ جديد با عملكرد بالا است. مايكروسافت مدت‌ها اين بحث را مطرح كرده كه مرور 64 بيتي چندان ضروري به نظر نمي‌رسد. در واقع بيشتر پلاگين‌ها تنها 32 بيتي هستند و به همين دليل، مرور وب بايد يك فعاليت 32 بيتي باشد. اين موضوع مايه تأسف است. در واقع ما با يك مشكل مرغ و تخم‌مرغ مواجه هستيم. تمايل چنداني براي توسعه پلاگين‌هاي 64 بيتي به چشم نمي‌خورد، زيرا هيچ‌كس به‌دليل فقدان پلاگين‌ها از يك مرورگر 64 بيتي استفاده نمي‌كند (هر چند كه Adobe Flash 11 به احتمال پشتيباني كامل 64 بيتي را در بر خواهد گرفت و يكي از عوامل اصلي اين وضعيت را برطرف خواهد كرد). توسعه يك نسخه 64 بيتي كامل (با همان ويژگي‌ها و عملكرد نسخه 32 بيتي) و تضمين اين موضوع كه دست‌كم پلاگين‌هاي خود مايكروسافت توسط آن پشتيباني مي‌شوند، بستر مناسبي را براي تبديل كردن مرور 64 بيتي به يك فرآيند زيست‌پذير فراهم خواهد كرد. به هر حال اين همان مسيري است كه مايكروسافت با مجموعه آفيس خود دنبال كرده بود.


يكي از دلايلي كه باعث مي‌شود رويكرد 64 بيتي مطلوب باشد، اين است كه پتانسيل بالايي را براي تقويت مكانيزم‌هاي خاص ضد‌هك فراهم مي‌كند. ASLR (سرنام Address Space Layout Randomization) به توانايي تغيير چيدمان مواردي نظير DLLها در حافظه بستگي دارد. در يك فرآيند 32 بيتي، تنها تعداد محدودي از موقعيت‌هاي تصادفي وجود دارند كه قابل انتخاب هستند. پردازش‌هاي 32 بيتي در عين حال، نسبت به روش‌هاي ضد ASLR مانند Heap Spraying (كه در آن بخش زيادي از حافظه مرورگر با كد مخربي پر مي‌شود تا وادار كردن مرورگر به اجراي آن را براي مهاجم آسان‌تر سازد)، آسيب‌پذير هستند. رويكرد 64 بيتي به هيچ‌وجه يك معالجه قطعي نيست، اما سيستم‌هاي محافظتي را تقويت مي‌كند. براي چيزي مانند يك مرورگر وب كه به طور مرتب مورد حمله قرار مي‌گيرد، اين نوع دفاع عميق مي‌تواند بسيار مطلوب باشد.

اين موضوع به خصوص به اين دليل صادق است كه مشكل پلاگين‌هاي 32 بيتي چندان غيرقابل حل به نظر نمي‌رسد. مرورگر سافاري روي Mac OS X يك پردازش 64 بيتي روي سيستم‌هاي مناسب را فراهم مي‌كند. اين مرورگر، مشكل پلاگين‌ها را با اجراي آن‌ها در فرآيندهاي 32 بيتي جداگانه برطرف كرده است. اين روشي است كه مايكروسافت مي‌تواند يا بايد اتخاذ كند. در عين حال به نظر مي‌رسد، IE 9 در جذب كاربران Geek نيز با مشكل مواجه خواهد بود. در واقع IE 9 يك مرورگر بسيار مستحكم و كارآمد است، اما فقدان ويژگي‌هاي قوي مانند اداره غني‌تر زبانه‌ها، بازيابي خودكار يك نشست و پشتيباني گسترده از ضمائم به معناي آن است كه جامعه مذكور بيشتر به سمت مرورگرهايي مانند فايرفاكس گرايش پيدا خواهند كرد. هر چند كه خود اين كاربران در اقليت قرار دارند، اما بدون ترديد تأثيرگذار هستند. آن‌ها پيشگام انطباق با فايرفاكس خواهند بود، به‌عنوان مدافعان آن عمل مي‌كنند و همين كار را براي كروم نيز انجام مي‌دهند (هر چند كه درباره كروم، بودجه تبليغاتي گوگل نيز يك كمك بزرگ به‌شمار مي‌آيد). در روزهاي اينترنت اكسپلورر 5، اين گروه همان افرادي بودند كه كاربران را به رها كردن Netscape Navigator تشويق مي‌كردند. هر قدر هم كه اينترنت اكسپلورر 9 خوب باشد، بعيد به نظر مي‌رسد كه بتواند اين گروه را به سمت خود برگرداند.


در عين حال، پرسش‌هاي زيادي در اين مورد شنيده مي‌شود كه در مرحله بعد چه اتفاقي خواهد افتاد. فرآيند توسعه جديد موفقيت‌آميز بود و تحرك زيادي را ايجاد كرد، اما اگر يك نسخه جديد مرورگر براي دو سال آينده ارائه نشود، مايكروسافت به‌رغم تمام پيشرفت‌هاي چشم‌گير IE 9 ، بازي را خواهد باخت. به هر حال، فرآيند توسعه مرورگر در جهان از سرعت بالايي برخوردار است.مايكروسافت به تازگي و مدت كوتاهي پس از عرضه IE 9 ، از اينترنت اكسپلورر 10پرده برداشت.اين روند به مايكروسافت اجازه مي‌دهد تا همگام با برنامه‌نويسان گوگل و موزيلا پيش برود و حتي ممكن است شاهد سومين جنگ مرورگرها باشيم.


اينترنت اكسپلورر 9 يك پيروزي است. البته، اين مرورگر بي‌نقص نيست، اما هنوز يك محصول رده اول به‌شمار مي‌آيد. مايكروسافت واقعاً اين بار يك مرورگر بهتر را عرضه كرده است. در واقع با جرأت مي‌توان گفت، IE 9 مدرن‌ترين مرورگر موجود در بازار است. اگر از اينترنت اكسپلورر استفاده مي‌كنيد و به ويندوز اكس‌پي نچسبيده‌ايد، بايد به اين مرورگر جديد مهاجرت كنيد. حتي اگر از اينترنت اكسپلورر استفاده نمي‌كنيد نيز بهتر است IE 9 را آزمايش كنيد. در حال حاضر استفاده از اينترنت اكسپلورر 6 و 7 مايه شرمساري است. اينترنت اكسپلورر 8 قابل قبول به نظر مي‌رسد، اما نه بيشتر از آن. مي‌توان گفت، اينترنت اكسپلورر 9 يك مرورگر ضد IE 6 است، يك مرورگر عالي كه مي‌تواند با آسودگي و افتخار مورد استفاده قرار گيرد.

منبع